Cá đục có chiều dài khoảng từ 10 đến 15 cm, lớp vảy nhỏ xíu màu ánh bạc rất đẹp mắt, thịt cá thì lại rất chắc ngọt. Loại cá này thường sinh sống tại các vùng biển ven bờ nên việc đánh bắt khá dễ dàng. Các ngư dân chỉ cần dùng thuyền nhỏ ra gần bờ là có thể câu được cá đục.

Những con cá tươi ngon thích hợp nhất với các món kho, vì thịt cá sẽ đượm gia vị béo ngậy, trong khi xương cá lại rất mềm ngọt. Người ta có thể biến tấu nhiều loại gia vị khác nhau tạo nên những món kho khác nhau như kho tiêu đen, kho xa ớt, kho rau dăm, kho cải chua…Hương vị của món cá kho cũng tùy thuộc vào từng vùng miền. Ngoài ra cá đục còn được dùng để chế biến các món chiên, làm gỏi, nướng.

Các cách chế biến các món cá đục

1. Cá đục chiên dòn

- Cá đục (khoảng 200 g), làm sạch, ướp với một tí tiêu và muối.

- Một ít bột mì làm bột áo (khoảng 2 muỗng canh)

- 60 g bột chiên xù (breadcrumb)

- 1 trứng gà, đánh tan

- Muối, tiêu, dầu chiên

- Tương ớt chua ngọt

Cách làm :

Rây bột mì lên cá cho bám đều một lớp mỏng, làm rơi bớt phần bột thừa.

- Nhúng cá vào trứng gà đều các mặt xong cho vào đĩa đựng bột chiên xù, tẩm cá đều với bột chiên xù.

- Cho dầu khá nhiều sao cho dầu ngập lượng cá sẽ chiên.

- Thử dầu nóng chưa bằng cách cho đầu đũa vào, nếu xung quanh đầu đũa nổi sôi lăn tăn thì cho cá vào, chiên một mặt vàng rồi trở sang mặt còn lại chiên cho đến khi xém vàng thì vớt cá ra, đặt trên một đĩa có lót giấy ăn để dầu ăn ngấm vào trong giấy.

- Khi ăn, chấm với tương ớt chua ngọt.

2. Cá đục kho tiêu

* Nguyên liệu: cho 3-4 người ăn

+ 300g cá bống đục.

+ Nửa chén nước mắm.

+ Gia vị: ớt bột (hoặc ớt trái tùy thích), tiêu, đường, bột ngọt, hành lá.

* Thực hiện:

+ Cá bống đục làm xong rửa sạch để ráo nước.

+ Ướp cá với ớt, tiêu, đường, bột ngọt, một ít nước mắm trong vòng 15p -30p.

+ Pha nước màu ướp cá: Bắc một cái chảo nóng trên bếp, cho chút dầu ăn vào đun cho dầu sôi lên thì cho 2 muỗng canh đường cát vào khuấy đều tay cho tới khi đường tan ra và có màu nâu vàng là đẹp.

+ Sau đó cho cá vào chảo trộn đều với nước màu chừng 5p rồi cho thêm khoảng nửa chén nước mắm nhỏ vào chảo kho để lửa liu riu chừng 15-20p thì nêm lại bột ngọt, đường xem vừa ăn chưa và tắt bếp.

* Hoàn tất:

+ Rắc chút tiêu xay, hành lá lên cá cho thơm và dọn lên mâm.

+ Dùng nóng với cơm trắng + canh (tùy thích).

Món này đơn giản, dễ làm và dễ nuốt trôi cơm, đặc biệt mùa gió bấc se lạnh này mà ăn thì khỏi phải bàn.

3. Gỏi cá đục

Gỏi cá đục chế biến khá công phu và phải làm đúng cách ăn mới ngon. Cá đục còn tươi, tách đôi, bỏ xương ngâm với chanh vắt chừng 15 phút. Sau đó vớt ra, vắt khô, để ráo. Dừa nạo nhỏ, trộn đều với cá. Lạc rang đâm mịn trộn với nước cá, nước dừa dùng làm nước lèo. Một gia vị nữa không thể thiếu là ớt tươi và tỏi. Ớt và tỏi giã nhỏ, trộn vào nước lèo, vừa ăn vừa xuýt xoa mới tuyệt!

Ăn gỏi cá đục nhất thiết phải có rau thơm và các loại lá sung, lá đinh lăng, lá xoài non.., cùng với xoài xanh, khế chua, chuối xanh thái lát mỏng, khi ăn dùng bánh đa nem cuộn rau với cá, chấm với nước lèo. Khi ăn gỏi cá đục, bạn sẽ cảm nhận được vị béo của cá, vị bùi của cùi dừa, vị cay, vị chua lẫn vị thanh thanh, ngọt ngọt rất đặc biệt.

Rượu là "đồ mồi" của cá đục, chỉ cần rượu trắng thôi, cũng đã ngon lắm rồi. Rượu vừa có tác dụng đỡ lạnh bụng, lại vừa làm cho món gỏi ngon hơn rất nhiều

4. Cá đục nướng mắm me

Về Phan Thiết ngoài nghỉ mát, tắm biển, chúng ta còn được thưởng thức nhiều món ăn ngon chế biến từ hải sản tươi. Có thể kể đến một số món như: mực một nắng, cá đù một nắng, cá mú um tương, cá nục hấp, cháo cá hanh, cá khoai nấu phớt... nhưng được khách ưa chuộng hơn cả phải kể đến món cá đục nướng.

Ở đây, trước cảnh biển xanh, cát trắng, nắng vàng, khách trải bạt dưới tán dương, quây quần bên bếp than hồng, từng con cá đục được sắp lên vỉ, mùi cá nướng cháy xèo xèo tỏa thơm ngào ngạt. Cá nướng còn nóng hổi chấm muối ớt, hoặc cuốn bánh tráng, rau sống chấm mắm me, ngon hết biết.

Ngoài món nướng, cá đục còn chế biến được nhiều món ngon khác như: gỏi cá đục, cá đục kho tộ ăn với cơm trắng, cá đục chiên giòn, cá đục nấu canh...

Cá đục, món ăn dân dã nhưng đậm đà hương vị. Vùng biển Phan Thiết xem đây là món đặc sản quê hương.